Ένα ξερό «όχι» είναι η οριστική απάντηση του Γκριγκόρι Πέρελμαν στο Βραβείο της Χιλιετίας, την κορυφαία αναγνώριση στον κλάδο των Μαθηματικών, συνοδευόμενη από χρηματικό έπαθλο ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Η ιδιόρρυθμη ιδιοφυία είχε καταφέρει να αποδείξει την περίφημη Εικασία του Πουανκαρέ, έναν μαθηματικό γρίφο πολλών διαστάσεων που παρέμενε ανεπίλυτος για έναν αιώνα.
«Για να το πω απλά, ο κύριος λόγος είναι η διαφωνία μου για την οργανωμένη μαθηματική κοινότητα. Δεν μου αρέσουν οι αποφάσεις τους, τις θεωρώ άδικες» είπε ο Ρώσος Πέρελμαν στο πρακτορείο Interfax.
Η Εικασία διατυπώθηκε το 1904 από τον Γάλλο μαθηματικό, φυσικό και φιλόσοφο Ζιλ Ανρί Πουανκαρέ. Αφορά αφορά τη γεωμετρία πολυδιάστατων χώρων και προσφέρει απαντήσεις για τα σχήματα που είναι δυνατόν να έχει το Σύμπαν.
Έπειτα από οκτώ χρόνια προσπαθειών, ο Πέρελμαν κατέληξε το 2002 σε μια απόδειξη 473 σελίδων, στην οποία οι συνάδελφοί του δεν κατάφεραν να εντοπίσουν λάθος. Η απόδειξη δημοσιεύτηκε στο Διαδίκτυο και όχι σε επιστημονική έκδοση ως είθισται.
Την Παρασκευή, το Ινστιτούτο Μαθηματικών Clay της Μασαχουσέτης, το οποίο απονέμει το Βραβείο της Χιλιετίας, ανακοίνωσε ότι ο Πέρελμαν αρνήθηκε τη βράβευση. Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Τζιμ Κάρλσον δήλωσε ότι η απάντηση ήταν αναμενόμενη, δεδομένου ότι ο Ρώσος μαθηματικός είχε αρνηθεί στο παρελθόν και άλλα βραβεία.
To κυριότερο από αυτά ήταν το Μετάλλιο Φιντς, γνωστό και ως «Νόμπελ των Μαθηματικών», το οποίο επρόκειτο να απονεμηθεί στον Πέρελμαν στη Μαδρίτη το 2006. Ο Ισπανός βασιλιάς Χουάν Κάρλος μάταια περίμενε όρθιος τον Πέρελμαν να εμφανιστεί στη λαμπρή τελετή απονομής.
Παρά το θόρυβο που δημιουργήθηκε, ελάχιστα είναι γνωστά για τον αινιγματικό Γκριγκόρι Πέρελμαν. Γεννήθηκε το 1966, φοίτησε σε σχολείο της Αγίας Πετρούπολης με ειδίκευση στα Μαθηματικά και τη Φυσική, και σε ηλικία 16 ετών κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στην Διεθνή Μαθηματική Ολυμπιάδα.
Αφότου ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης και εργάστηκε για λίγο στη Ρωσία, μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επέστρεψε στη Ρωσία πριν από περίπου 14 χρόνια προκειμένου να αφοσιωθεί στην απόδειξή του για το σχήμα του Σύμπαντος.
Σήμερα ζει στην Αγία Πετρούπολη μαζί με τη μητέρα του και δεν έχει επαφές με την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Παραμένει άγνωστο τι θα γίνει τώρα με το Βραβείο της Χιλιετίας. «Έχουμε μερικές ιδέες υπόψη» δήλωσε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Clay. «Θα το εξετάσουμε προσεκτικά και θα αξιοποιήσουμε τα χρήματα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο προς όφελος των μαθηματικών» είπε.
Η Εικασία του Πουανκαρέ ουσιαστικά προβλέπει ότι σε έναν τρισδιάστατο χώρο ένα σχήμα «ντόνατ» δεν μπορεί να μετατραπεί σε σφαίρα χωρίς να σπάσει, ενώ οποιοδήποτε σχήμα που δεν περιέχει τρύπα μπορεί να τεντωθεί ή να συρρικνωθεί σε σφαίρα.
