Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014

Ο φόβος των μαθηματικών


Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το περιβάλλον και η γενετική προδιάθεση είναι οι ισχυρότεροι παράγοντες που προκαλούν την απέχθεια κάποιων ανθρώπων για τα μαθηματικά, εντείνοντας το άγχος το οποίο συνοδεύει τις κακές επιδόσεις.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, το περιβάλλον και η γενετική προδιάθεση είναι οι ισχυρότεροι παράγοντες που προκαλούν την απέχθεια κάποιων ανθρώπων για τα μαθηματικά, εντείνοντας το άγχος το οποίο συνοδεύει τις κακές επιδόσεις.

Ξεκινώντας από το σχολείο, τα μαθηματικά στα μάτια κάποιων παιδιών φαντάζουν με ένα επίμονο “τέρας” που παραμονεύει πάνω από τα θρανία και απειλεί με χαμηλούς βαθμούς στο τρίμηνο. Μεγαλώνοντας και αποτινάσσοντας το βάρος που κουβαλά η μνήμη με τα “ξυλάκια” που χρησιμοποιούσαμε σε κάθε μέτρημα στην πρώτη δημοτικού, η ίδια απειλή είναι και πάλι παρούσα, αλλά με διαφορετική μορφή. Προκύπτει κάθε φορά που καλούμαστε να κάνουμε δύσκολους μαθηματικούς υπολογισμούς.

Και κάπου εδώ προκύπτει το ερώτημα, “Από πού έμοιασε αυτό το παιδί και δεν του 'κόβει' στα μαθηματικά;” Ένα αιώνιο ερώτημα που δεν συνοδεύει τόσο τα άτομα που δεν τα πάνε καλά με την ορθογραφία και τις θεωρητικές επιστήμες. Ποιοι είναι λοιπόν, οι επικρατέστεροι παράγοντες που συμβάλλουν στο να μην κατανοούμε τίποτα από τα μαθηματικά;

Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου του Οχάιο, τα γονίδια μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερο άγχος στα παιδιά που ήδη “πελαγώνουν” όταν καλούνται να έρθουν σε επαφή με αριθμούς. Το περιβάλλον, όπως το σπίτι, το σχολείο, οι παρέες, φαίνεται πως παίζουν μεγαλύτερο ρόλο στις μαθηματικές μας επιδόσεις, καθώς συνοδεύουν τους γονιδιακούς παράγοντες, οι οποίοι εξηγούν γιατί “πατώνουμε” στις πράξεις κατά 40%.

Με βάση αυτή τη νέα πληροφορία, οι ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Στίβεν Πέτριλ, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι “οι γενετικοί παράγοντες μπορούν να αυξήσουν ή αντιθέτως να μειώσουν τον κίνδυνο των κακών επιδόσεων στα μαθηματικά, σε συνεργασία με το περιβάλλον του παιδιού. Αν ένα παιδί έχει γενετικούς παράγοντες κινδύνου που προδιαθέτουν το άγχος στα μαθηματικά και συγχρόνως έχει αρνητικές εμπειρίες στην τάξη, τότε η εκμάθηση μπορεί να γίνει πολύ δυσκολότερη”.

Η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο έντυπο “Journal of Child Psychology and Psychiatry, εξηγεί πως το άγχος για τα μαθηματικά συνδέεται τόσο με την γνωσιακή πλευρά, όσο και με την συναισθηματική πλευρά του στρες σε ένα γενικότερο πλαίσιο. Δεν προκαλεί εντύπωση λοιπόν, γιατί μερικοί μαθητές τα χάνουν μπροστά σε αλγορίθμους και μαθηματικές πράξεις.
Όπως αναφέρει ο καθηγητής Πέτριλ, “Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια πτωτική ελικοειδή πορεία στην οποία οι γενετικοί κίνδυνοι σε ό,τι αφορά τις κακές επιδόσεις και το άγχος συνεργάζονται με το περιβάλλον, οδηγώντας σε άγχος συγκεκριμένα για τα μαθηματικά. Πριν την συγκεκριμένη μελέτη, οι ερευνητές δεν ήταν βέβαιοι για την επίδραση των γενετικών παραγόντων στην διαμόρφωση του άγχους που νιώθουν κάποιοι άνθρωποι όταν πρέπει να κάνουν έναν μαθηματικό υπολογισμό.

Οι καθηγητές λοιπόν, οφείλουν να δείχνουν επιείκεια στους μαθητές που δεν “πιάνουν” τα μαθηματικά και να μην προτρέχουν να βγάλουν “ταμπέλες” τεμπελιάς. Πηγαίνοντας πίσω στην διαδικασία της έρευνας, προκειμένου να επαληθεύσουν την θέση στην οποία κατέληξαν, οι ειδικοί εξέτασαν δίδυμα αδέρφια προκειμένου να ανακαλύψουν τα επίπεδα άγχους στα οποία έφταναν κάθε φορά που διάβαζαν μαθηματικά.

Στα πλαίσια μίας μακροχρόνιας μελέτης, εξετάστηκαν 216 ταυτόσημα δίδυμα και 298 ετεροζυγωτικά δίδυμα του ιδίου φύλου ως προς την ικανότητα επίλυσης μαθηματικών προβλημάτων, την κατανόηση της θεωρίας, αλλά και το γενικότερο άγχος τους.. Ενώ τα παιδιά συμπεριλαμβάνονταν στη μελέτη όταν ήταν στην πρώτη τάξη του δημοτικού ή το νηπιαγωγείο, οι επισκέψεις που γίνονταν από τους ειδικούς, πραγματοποιούνταν σε διαφορετικές ηλικίες, από τις οποίες οι δύο τελευταίες έγιναν σε δίδυμους που ήταν εννέα και 15 ετών.

Οι διαφορετικές μετρήσεις στα ομοζυγωτικά και τα ετεροζυγωτικά δίδυμα συνέβαλαν στην εύρεση των βασικότερων παραγόντων που επηρεάζουν τις μαθηματικές μας επιδόσεις. Όπως διαπιστώθηκε, περιβάλλον μαζί με γονίδια είναι τελικά οι κυριότεροι αντίπαλοι ενός ατόμου που πολύ θα ήθελε να αποκαλέσει τον εαυτό του μαθηματικό μυαλό...